Waarom stress en suiker geen goede combinatie is
In de huidige maatschappij neemt het aantal mensen met serieuze stress- en burn-outklachten toe. Er circuleren al cijfers van 1 op de 6 mensen. Dit heeft een grote impact op ons welzijn. Wist je dat je bloedsuikerspiegel een cruciale rol speelt bij stress? En dat milde ketose een gunstige bijdrage kan leveren aan een stabiele bloedsuikerspiegel?
Inhoudsopgave
- Voeding in de strijd tegen stress
- Twee stressroutes
- Stress ontregelt je lichaam
- Meer cortisol = meer glucose in je bloedbaan
- Meer stress = meer cravings
- Insulineresistentie
- Veranderingen in eetgedrag: emotioneel eten
- Minder zin in lichaamsbeweging
- Gezonde copingsmechanismen en milde ketose!
- Samengevat: wat levert milde ketose je op bij stress?
- Meer informatie?
- Bron
Voeding in de strijd tegen stress
Stress, een (potentiële) burn-out en je bloedsuikerspiegel hebben meer met elkaar gemeen dan je wellicht vermoedt. Daar zijn verschillende redenen voor. Heb je last van stressklachten, zit je in een burn-out of heb je last van een drukke periode waarin je even meerdere zeilen bij moet zetten? Dan is het extra belangrijk dat je investeert in een gezonde leefstijl. Gezonde, koolhydraatarme voeding, vormt een van de belangrijke pijlers in de aanpak om weer in een gebalanceerd vaarwater te komen. We leggen je uit hoe het werkt.
Twee stressroutes
Je lichaam kent twee belangrijke routes om met stress om te gaan: de sympathische route en de HPA-as. De sympathische route, geactiveerd bij acute stress, wordt via je autonome zenuwstelsel snel ingeschakeld. Dit systeem, vergelijkbaar met een gaspedaal, veroorzaakt een cascade van fysieke reacties, waaronder de afgifte van stresshormonen zoals adrenaline, een verhoogde hartslag en bloeddruk, en een versnelde ademhaling. Als de stress afneemt, neemt het parasympathische systeem, het 'rempedaal', weer de overhand en herstelt de rust.
Stress ontregelt je lichaam
De HPA-as daarentegen, bestaande uit de hypothalamus, hypofyse en bijnieren, treedt in werking wanneer de stress aanhoudt. Na ongeveer 30 minuten produceert de hypothalamus het hormoon Corticotropin-Releasing Hormone (CRH), wat leidt tot de productie van cortisol door de bijnieren. Cortisol helpt het lichaam om langer met stress om te gaan als je het met de sympathische route (adrenaline) dus niet redt. Is de stress dan echter nog niet opgelost, dan zal je lichaam langdurig cortisol produceren en dit kan leiden tot ontregelingen in het lichaam, waaronder onderdrukking van je immuunsysteem en spijsvertering, hormonale ontregelingen en psychische klachten zoals een burn-out of depressie.
Meer cortisol = meer glucose in je bloedbaan
Wat is nu de relatie naar je bloedsuikerspiegel? Bij chronische stress produceren je bijnieren dus langdurig het hormoon cortisol, je tweede ‘vecht-of-vlucht’ hormoon. Cortisol zorgt er onder meer voor dat je lever glucose vrijgeeft in je bloedbaan voor de extra energie die nodig is om de stress te lijf te gaan. Dit verhoogt je bloedsuikerspiegel. Is de stress acuut en kortdurend, en volgt er inderdaad een vecht- of vluchtreactie - zoals het ooit evolutionair bedoeld was - en dan verbruiken we deze energie. Daarna moet het lichaam terug naar de ruststand keren. Houdt de stress echter aan of is deze chronisch, dan kan dit zorgen voor langdurig hogere cortisolniveaus en meer bloedsuikerpieken.
Meer stress = meer cravings
Bij een hogere bloedsuikerspiegel produceert je alvleesklier meer insuline om de glucose uit je bloedbaan te verwijderen. Dit kan vervolgens leiden tot een snelle daling van je bloedsuikerspiegel, waardoor je je moe of hongerig kunt voelen. Dit kan weer leiden tot het ‘craven’ van suikerrijke voedingsmiddelen. Uiteindelijk leidt het dus tot fikse schommelingen in je bloedsuikerspiegel die je kunt zien als een ‘glucoserollercoaster’ met veel zogenoemde ‘hypers en hypo’s’. Hierover schreven we ook in de blog Waarom is een stabiele bloedsuikerspiegel zo belangrijk? Deze vicieuze cirkel van langdurige stress en bloedsuikerspiegelschommelingen kan bijdragen aan insulineresistentie en andere problemen zoals verhoogde bloeddruk, verhoogde cholesterolgehaltes, ontstekingen en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, type 2 diabetes en andere metabole aandoeningen.
Insulineresistentie
We zoomen ook nog even in op de bijdrage van chronische stress aan insulineresistentie. Onder chronische stress kan het cortisolniveau namelijk constant verhoogd blijven, waardoor langdurig veel insuline wordt geproduceerd en je cellen ongevoelig worden voor insuline. Langdurige stress kan dus leiden tot een chronische ontstekingsreactie in het lichaam. Ontsteking is geassocieerd met insulineresistentie, omdat het kan interfereren met de normale werking van insuline en de insulinesignalering in de cellen kan verstoren. Chronische stress kan tot slot ook leiden tot verstoringen in andere hormonen die betrokken zijn bij de regulatie van de bloedsuikerspiegel, zoals adrenaline en groeihormoon. Deze hormonen reageren op insuline en kunnen de insulinegevoeligheid van cellen beïnvloeden. Ook over insulineresistentie kun je meer lezen in de blog Insulineresistentie? Milde ketose zorgt voor een milde reset!
Veranderingen in eetgedrag: emotioneel eten
Vanwege het oeroude vecht-vluchtmechanisme dat we nog steeds in ons dragen, ervaren we bij chronische stress vaak veranderingen in eetgedrag, zoals meer behoefte aan calorierijk voedsel vol suiker en vet. Ook kan stress leiden tot het verlangen naar troostvoedsel, eveneens vaak rijk aan suiker en koolhydraten. Emotionele stress kan ook leiden tot veranderingen in neurotransmitters in je hersenen, waaronder dopamine en serotonine, die betrokken zijn bij het reguleren van stemming en beloning. Troostvoedsel kan deze zogenaamde neuro-chemische reacties beïnvloeden en tijdelijk een gevoel van plezier en comfort bieden. Ook wordt voedsel soms geassocieerd met het verlichten van emotionele spanning. Dit kan bijdragen aan een patroon van emotioneel eten, waarbij je eten automatisch koppelt aan bepaalde emoties of situaties.
Minder zin in lichaamsbeweging
Mensen die chronisch gestrest zijn, hebben ook vaak minder motivatie of energie om te sporten of te bewegen. Gebrek aan lichaamsbeweging kan bijdragen aan gewichtstoename, insulineresistentie en andere metabole problemen. Redenen voor de afname aan zin in bewegen kunnen verschillend zijn. Zo kan fysieke vermoeidheid, doordat het lichaam voortdurend in een staat van paraatheid verkeert, belemmerend werken. Mentale uitputting kan ook je motivatie verminderen. Door het gevoel van tijdsdruk bij stress of door verstoring van je gewoontes en routines, kan sporten en bewegen er ook simpelweg bij in schieten.
Gezonde copingsmechanismen en milde ketose!
Je ziet dus dat er een complexe samenhang is tussen stress, suiker en je gezondheid. Genoeg reden dus om bij stress bewust voor gezonde ‘copingsmechanismen te zorgen en je suikerconsumptie te matigen. Naast regelmatig bewegen, voldoende slaap en stressmanagement kiest 3Care de weg van milde ketose. Dat betekent niet alleen dat je op een zeer gezonde, lekkere en duurzame manier gaat eten, maar dat je lichaam naast glucose ook weer vetten leert gebruiken als energiebron. Zo kun je uiteindelijke weer metabool flexibel worden. Lees ook ons blogartikel over metabole flexibiliteit. We begeleiden je hierin met een zeer haalbaar en programma: via de zogenoemde APK (Algehele Periodieke Ketose).
Samengevat: wat levert milde ketose je op bij stress?
- Milde ketose helpt je een stabielere bloedsuikerspiegel te bereiken waardoor je minder pieken en dalen ervaart in je energieniveaus. Dit kan ook leiden tot een verbeterde stemming en mentale helderheid. Een stabiele bloedsuikerspiegel geeft je dus niet alleen fysieke rust, maar tevens mentale kracht en stabiliteit.
- Milde ketose helpt je beter vet te verbranden en je lichaam te ontdoen van afvalstoffen, wat je gehele gezondheid ten goede komt. Als je goed kunt vetverbranden, kom je tevens van je overtollige ballast en buikvet af. Buikvet en insulineresistentie komen vaak samen voor, dus minder buikvet is gunstig hiervoor. Regelmatig je ballast afvoeren in je eigen APK ondersteunt het zelfherstellend vermogen van je lichaam.
- Milde ketose ondersteunt gezonde gewichtsbeheersing, wat op zijn beurt stress kan verminderen door het verbeteren van je zelfbeeld en zelfvertrouwen.
Meer informatie?
Heb je vragen over het 3Care gezondheidsprogramma? Benader ons gerust. We vertellen je graag meer!