Waarom is een stabiele bloedsuikerspiegel zo belangrijk?
Van bloedsuikerschommelingen zijn vooral mensen met diabetes zich bewust. Een zo stabiel mogelijke bloedsuiker, met zo min mogelijk foutmarges - ofwel hypers en hypo’s - vormt de basis voor een langdurige gezondheid en vitaliteit van elk individu, ook zonder diabetes. Tijd voor meer bewustwording.
Inhoudsopgave
- Bloedsuikerregulering
- Insuline
- Glucagon
- Insulineresistentie
- De glucose rollercoaster
- Koolhydraten vermijden?
- Naast glucose, vetten verbranden
- Meer informatie?
- Bron
Bloedsuikerregulering
Je bloedsuikerregulering zorgt ervoor dat je lichaam de niveaus van glucose in je bloed binnen een relatief nauw bereik houdt zodat je cellen voldoende energie krijgen. Dit proces is essentieel voor een goede gezondheid. Zowel te hoge als te lage bloedsuikerspiegels kunnen schadelijk zijn. De ideale nuchtere bloedsuikerwaarde varieert tussen 3,9 mmol/L en 5,6 mmol/L en de ideale postprandiale waarde (2 uur na de maaltijd) is idealiter niet hoger dan 7,8 mmol/L. Bloedsuikers stijgen door de consumptie van snelle en complexe koolhydraten. Beperk je koolhydraten, dan verklein je de zogenoemde foutmarges (hypers en hypo’s) en je benodigde hoeveelheid insuline. Zo zorg je voor een gezonde bloedsuikerregulering.
Insuline
Het hormoon insuline, dat wordt geproduceerd door de alvleesklier, speelt een centrale rol in de regulering van je bloedsuikerspiegel. Wanneer je koolhydraten eet, worden deze in de darmen afgebroken tot glucose, dat in de bloedbaan wordt opgenomen. Dit leidt tot een stijging van je bloedsuikerspiegel. In reactie hierop scheidt de alvleesklier insuline af, waardoor glucose uit het bloed in de cellen kan worden opgenomen. Insuline stimuleert ook de opslag van glucose in de lever, spieren en vetcellen, waar het kan worden gebruikt als energiebron. Insuline zorgt dus, na stijging van de bloedsuikerspiegel, voor verlaging van je bloedsuikerspiegel.
Glucagon
Glucagon, een ander hormoon, kan je bloedsuikerspiegel verhogen. Wanneer de bloedsuikerspiegel te laag wordt, bijvoorbeeld tussen de maaltijden door, scheidt de alvleesklier glucagon af, wat de lever aanspoort om opgeslagen glucose vrij te maken en in de bloedbaan af te geven. Het samenspel van insuline, glucagon en andere hormonen, evenals de gevoeligheid van lichaamscellen voor insuline, helpt je lichaam om de bloedsuikerspiegel binnen een normaal bereik te houden. Als dit reguleringsproces verstoord is, kan diabetes ontstaan. Diabetes is een aandoening waarbij de bloedsuikerspiegels chronisch te hoog zijn (type 2 diabetes) of te laag (type 1 diabetes), wat kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen. Maar ook mensen met nog niet gediagnosticeerde (pre)diabetes kunnen last hebben van een ontregelde bloedsuikerspiegel.
Insulineresistentie
Bij een voedingspatroon met een overmaat aan snelle èn complexe koolhydraten komt er veelvuldig veel glucose in je bloed waarbij er ook veel insuline moet worden aangemaakt. Dit kan ervoor zorgen dat je lichaamscellen hier niet meer op reageren zoals ze zouden moeten, waardoor glucose minder efficiënt de cellen kan binnendringen. Er is dan sprake van insulineresistentie. Hierdoor stijgt niet alleen de bloedsuikerspiegel, maar ook het insulinegehalte. Bij chronische insulineresistentie is er dan ook vaak sprake van hyperinsulinemie (chronisch teveel insuline in het bloed). Insulineresistentie komt veel voor (bij ongeveer 25% van de bevolking) en wordt ook wel gezien als de moeder van alle ziektes. Het vormt de opmaat naar prediabetes en diabetes type 2 en gaat samen met andere gezondheidsproblemen, zoals het metabool syndroom (hoge bloedsuikerwaarden, hoge bloeddruk, verhoogde cholesterolniveaus en overgewicht). Het komt echter ook voor bij slanke mensen als gevolg van een ongezond voedingspatroon. Vrouwen met insulineresistentie hebben vaker hormonale klachten, zoals PCOS. Alles over insulineresistentie en hoe je dit kunt omkeren, lees je in: Insulineresistentie? Milde ketose zorgt voor een reset!
De glucose rollercoaster
Een stabiele bloedsuikerspiegel is dus belangrijk voor iedereen. Glucosepieken hebben een nadelig effect op je brein, hart, lever, alvleesklier, bijnieren en immuunsysteem. Maar ook je slaap en mentale helderheid, zoals het goed kunnen nemen van beslissingen, hebben eronder te lijden. Elke bloedsuikerstijging zorgt voor een ontsteking in je mitochondriën. Simpel uitgelegd, wanneer je eet, dan stijgt je bloedsuiker. De glucosevariabiliteit zet een cascade in gang: oxidatieve stress, ontstekingen en glycatie (suikerschade op huid, ogen en andere organen) nemen toe en meer insuline is nodig waardoor vetophoping ontstaat. Op de lange termijn leidt dit tot chronische klachten, prediabetes en het metabool syndroom, met gevolgen voor hart en bloedvaten. Alzheimer wordt informeel ook wel diabetes type 3 genoemd. Maar ook depressie, leververvetting, hormonale problemen en burn-out zijn potentiële langetermijneffecten.
Koolhydraten vermijden?
Zoals we ook al eerder beschreven in het blogartikel: Koolhydraten, vriend of vijand? is de ene koolhydraat de andere niet. Wat duidelijk is, is dat we snelle koolhydraten beter volledig mijden. Over complexe koolhydraten zijn de meningen verdeeld. Havermout is een mooi voorbeeld van complexe koolhydraten vol goede voedingsstoffen. Elke dag een bordje havermout ’s ochtends als ontbijt, kan bij sommigen echter nog steeds zorgen voor flinke bloedsuikerpieken, ook bij mensen zonder diabetes. Gelukkig zitten veel groenten ook vol koolhydraten waar je lichaam uitstekend mee uit de voeten kan. Wil je leren hoe je gezondere keuzes kunt maken voor je bloedsuikerspiegel, volg dan het voedingsprogramma van 3Care.
Naast glucose, vetten verbranden
Naast glucose kunnen we ook vetten gebruiken als energiebron. Bij 3Care doen we dat dus langs de weg van milde ketose in de zogenoemde APK (Algehele Periodieke Ketose). Als je lichaam eraan went om regelmatig even in ketose (vetverbranding) te zijn, ga je weer twee energiebronnen gebruiken in plaats van één. Zo word je weer metabool flexibel. Dat is gunstig voor je bloedsuikerspiegel. Lees ook ons blogartikel over metabole flexibiliteit. Als je goed kunt vet verbranden, kom je tevens van je overtollige ballast en buikvet af. Buikvet en insulineresistentie komen namelijk vaak samen voor. Bovendien raak je zo ook je afvalstoffen (opgeslagen in buikvet) beter kwijt. Regelmatig je ballast afvoeren in je eigen APK ondersteunt het zelfherstellend vermogen van je lichaam. Een stabiele bloedsuikerspiegel geeft je niet alleen fysieke rust, maar tevens mentale kracht en stabiliteit.
Meer informatie?
Heb je vragen over het 3Care gezondheidsprogramma of de modulaire opleiding tot voeding en leefstijlcoach? Benader ons gerust. We vertellen je graag meer!
Bron
- Bloedsuikerregulering als basis voor gezondheid. (2023) Interview met bloedsuikerexpert en diabetescoach Charlotte Pots door Ilse van Bladel in vakblad OrthoFyto, editie 4, augustus 2023.