Ketose; wat is het en hoe meet je het?
Wij hebben twee energiesystemen, en toch gebruiken we er doorgaans nog maar één. Waarom dat zo is en hoe je ze beide weer kunt leren gebruiken, beschreven we in de blog Metabole Flexibiliteit. In dit blogartikel leggen we je uit wat ketose is, hoe je daar in komt en hoe je het kunt meten.
Inhoudsopgave
- Een korte recap: ben je een suikerverbrander of kun je ook goed vetverbranden?
- Visceraal vet is ongezond
- Langs de weg van milde ketose
- Wat is ketose nu precies?
- Hoe weet je of je in ketose bent?
- Waaraan merk je nog meer dat je in ketose bent?
- Wat levert ketose op? Meer mitochondriën!
- Is langdurige ketose zinvol? En hoe houd je de metabole flexibiliteit vast?
- Meer informatie over ketose?
Een korte recap: ben je een suikerverbrander of kun je ook goed vetverbranden?
Onze voorouders waren goed uitgerust om zowel suikers (koolhydraten) als vetten te gebruiken als energiebron. Voedsel was niet altijd aanwezig, en men moest dus simpelweg wel in staat zijn om vetten te verbranden. Het lichaam gaat namelijk pas vet verbranden als de voorraad koolhydraten op is. Inmiddels eten we aanzienlijk meer koolhydraten en eten we continu. We hebben dan ook vooral een sterke glucosestofwisseling en een slechte vetstofwisseling. We zijn hierdoor minder flexibel geworden om te kunnen switchen tussen de twee energiesystemen. Dat noemen we metabole starheid of een starre stofwisseling.
Visceraal vet is ongezond
Door een goede vetverbranding verlies je het ongezonde (buik)vet rondom je organen (visceraal vet). Overgewicht en te veel buikvet vormen de opmaat naar welvaartsgezondheidsproblemen, zoals hormonale verstoringen, een hoge bloeddruk en cholesterol, hart- en vaatziekten, diabetes en leveraandoeningen. Vetverbranding zorgt voor ketonlichaampjes in je lichaam. Deze ketolichamen of ketonen worden bijvoorbeeld door de hersenen gebruikt als energie, ook op hogere leeftijd. En dat is heel belangrijk omdat het vermogen van hersencellen om glucose te gebruiken, juist verslechtert als je ouder wordt en bij insulineresistentie en (pre)diabetes type 2. Een gezond gewicht én metabole flexibiliteit vormen dan ook een belangrijke basis voor gezondheid, ook naarmate de leeftijd vordert.
Langs de weg van milde ketose
Het programma van 3Care is erop gericht om je stofwisseling weer flexibel te maken. Dat doen we met behulp van de zogenoemde APK ofwel de Algehele Periodieke Ketose via milde ketose. Een uitgekiend voedingspatroon met lekkere dagrecepten, laag in koolhydraten, maar wel met volop groenten en fruit, vormt de basis. Er worden dan ook geen voedingsgroepen uitgesloten om in ketose te blijven. We ondersteunen dit met een volwaardige basissuppletie, zodat het lichaam over alle voedingsstoffen beschikt die het nodig heeft. Dat voorkomt roofbouw op je spieren en helpt om beter in ketose te blijven. Het programma is dan ook door jong en oud goed te volgen en iedereen kan in ketose komen. Door het vaker toepassen van ketose, oftewel vetverbranden, wordt je stofwisseling weer flexibel en kun je steeds makkelijker overschakelen van glucoseverbrander naar vetverbrander. Zo kom je automatisch tot een gezond lichaamsgewicht en gezondheidswinst.
Wat is ketose nu precies?
Met ketose wordt het stofwisselingsproces bedoeld waarbij je lichaam ketonen produceert uit vetzuren. Je lichaam is dan in een staat van ketose en gebruikt lichaamsvet als energiebron. Dat lukt dus alleen als er geen glucosevoorraad meer is. Tijdens ketose maakt je lichaam verschillende ketonen aan, zoals bèta-hydroxyboterzuur (BHB), acetoacetaat (of Acetyl-CoA, acetoazijnzuur) en aceton. Dat noemen we ketogenese. Acetoacetaat wordt door de lever gemaakt uit vetzuurmoleculen en wordt weer verder verwerkt tot aceton en BHB. BHB is een zeer efficiënte energiebron en aceton is een soort restproduct dat via je adem en urine je lichaam weer verlaat.
Hoe weet je of je in ketose bent?
Om zeker te zijn dat je in ketose bent, kun je dat het beste meten. Dat kan op verschillende manieren. Met zogenoemde ketosticks kun je eenvoudig de hoeveelheid acetoacetaat in je urine meten. Je plast over een teststrip en na 60 seconden zie je het resultaat. Ook kun je met behulp van een ketonenmeter via een vingerprik met capillair bloed nauwkeurig je BHB meten. Er bestaan ook ademtesters waarbij je het gehalte aceton in je adem kunt meten. Dit apparaatje is echter kostbaar en niet eenvoudig te verkrijgen. Let op, het is belangrijk om via meten zeker te weten dat je in ketose bent. In de praktijk zien we vaak dat mensen denken dat ze in ketose zijn, maar het nog niet zijn. En dan mis je belangrijke gezondheidsvoordelen. Lees maar verder!
Waaraan kun je ook merken dat je in ketose bent?
Je lichaam geeft diverse signalen af waaraan je kunt merken dat er ketonen als brandstof worden gebruikt.
- Vaker plassen: ketose zorgt ervoor dat je lichaam vocht afdrijft. Zo worden afvalstoffen uit je lichaam afgevoerd.
- Meer dorst: doordat je vaker plast, krijg je meer dorst. Drink dus voldoende en vul je elektrolyten aan met extra Himalayazout.
- Slechte adem: je kunt tijdelijk merken dat je lichaam aceton uitscheidt via je adem.
- Geen honger: ketonen hebben invloed op je hormonen. Niet alleen schommelt je bloedsuikerspiegel minder, ook je hongerhormoon ghreline wordt onderdrukt.
- Meer energie: ketonen leveren meer energie, ook voor je hersenen. Vaak horen we dat de ‘hersenmist’ is opgetrokken.
Wat levert ketose op? Meer mitochondriën!
Naast de al eerder genoemde voordelen van een efficiënte vetverbranding en ketose – onder meer minder buikvet, meer energie voor de hersenen en een stabielere bloedsuikerspiegel – zorgen meer ketonen in het lichaam er ook voor dat er meer mitochondriën worden aangemaakt. Mitochondriën zijn de energiefabriekjes in je cellen, hebben vele functies en zijn onder andere essentieel voor de energieproductie (ATP). Zonder energie kunnen je hersenen en spieren bijvoorbeeld niet goed functioneren. Ketonen werken daarnaast ook als antioxidanten en spelen een belangrijke rol bij oxidatieve stress. En ketose zorgt ervoor dat fagocyten actiever zijn. Fagocyten ruimen schadelijke deeltjes en ziekteverwekkers op in je lichaam. Verder is uit diverse onderzoeken bekend dat ketonen laaggradige ontstekingen tegen gaan. Ketose is dus niet alleen belangrijk voor gewichtsverlies, maar heeft veel gezondheidsvoordelen en ondersteunt het zelfherstellend vermogen. Hoe belangrijk is dat, juist in deze roerige tijd?!
Is langdurige ketose zinvol? En hoe houd je de metabole flexibiliteit vast?
Wij vinden het in de eerste plaats belangrijk dat je je metabole flexibiliteit weer terug krijgt. Hiervoor is het nodig om regelmatig in ketose te zijn. Dat vraagt om een voedingspatroon met een zorgvuldige balans tussen de voedingsgroepen en gezonde keuzes voor eerlijke, pure en verse producten. Regelmatig een APK doen, zorgt ervoor dat je lichaam de metabole flexibiliteit versterkt. Milde ketose is als het ware de natuurlijke grens opzoeken om in ketose te blijven. Het is voor 3Care geen doel op zich om heel lang in ketose te blijven. Ketose is vooral belangrijk voor herstel van je gezondheid. Regelmatig in ketose zijn in vooral belangrijk om metabool flexibel te worden of te blijven. Daarnaast is de mens is een divertariër. Wij gedijen goed als we een grote variatie aan voedingsstoffen binnenkrijgen uit een diversiteit aan gezonde producten. 3Care kan je dus leren om op een gezonde wijze in ketose en metabole flexibiliteit te komen én dit vast te houden.
Meer informatie over ketose?
Onze specialisten zijn opgeleid in milde ketose en kunnen je hier op een gezonde en optimale wijze in begeleiden. Heb je vragen over het 3Care gezondheidsconcept. Benader ons gerust. We vertellen je graag nog meer!