Als je niet ziek bent, ben je dan gezond?

Ziekte hoort bij het leven en kan iedereen treffen. Af en toe flink de griep hebben is bovendien goed voor je afweersysteem. Ernstige of chronische ziektes willen we echter liever voorkomen. Om te begrijpen hoe ziekte ontstaat, moeten we weten wat ziekte is en hoe het zich kan ontwikkelen. 

 Inhoud

• Ziek zijn met symptomen
• Geen of verborgen symptomen
• Ziekte en voeding
• Brandstof en stofwisseling
• Geleidelijke verschuivingen
• Is niet ziek dus gezond?
• Preventie voorop
• Meer informatie en bronnen

Ziek zijn met symptomen

Als je griep hebt, voel je je ziek. Je lichaam geeft signalen zoals hoofdpijn, koorts en een gevoel van malaise. Misschien grijp je naar paracetamol om de symptomen te onderdrukken en door te gaan met je bezigheden. Het doel van de signalen is echter dat je in bed kruipt en gaat rusten. Dat geeft meestal ook sneller herstel. Als je signalen te vaak negeert, bestaat de kans dat je herstel langer duurt, moeilijker verloopt of dat de ziekte zelfs chronisch wordt.

Geen of verborgen symptomen

Het kan ook zijn dat er ziekte ontstaat, zonder dat er voorafgaand alarmbellen afgaan. We zijn zo gezond als onze zwakste schakel. De oorsprong van de zwakke schakel van ons immuunsysteem kan divers zijn; een familiair kadootje, een constructiefout in het DNA of domme pech. Alles is mogelijk. Eén ding weten we nu zeker; gezonde voeding en een actieve leefstijl ondersteunen ons immuunsysteem. Kanker, auto-immuunziekten en andere aandoeningen kunnen zich vaak jaren zonder aanwijsbare of relateerbare symptomen schuilhouden in het lichaam. Neem bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson. Traditioneel wordt deze ziekte beschouwd als een hersenaandoening. Nu blijkt dat bijna de helft van de mensen met de ziekte van Parkinson al veel eerder in hun leven chronisch last had van vage buikklachten, darmproblemen of obstipatie. Er (b)lijkt dus een sterk verband te zijn tussen de ziekte van Parkinson en de darmgezondheid. Vaak horen we cliënten zeggen; ach ja, mijn stoelgang is altijd al wisselend geweest, dus het zal wel bij mij horen. Onderliggende stoornissen kunnen echter de opmaat vormen naar ernstigere aandoeningen.

Ziekte en voeding

Het is ongelooflijk dat in de huidige welvaartsmaatschappij mensen sterven aan ondervoeding. Dit komt niet doordat men te weinig eet, maar door langdurig verkeerde voedselkeuzes. Te veel bewerkte en voedingsarme voeding vormt een risicofactor voor het ontstaan van welvaartziekten zoals overgewicht, hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Ook hier krijgt de zwakste schakel in het lichaam de kans om zich te ontwikkelen. Wist je dat er meer dan 40.000 voedingsmiddelen worden geproduceerd door de voedingsindustrie die weinig of geen gezonde voedingswaarde hebben? De ‘hongerende voedingscellen’ in het lichaam gaan dan op zoek naar energie. Dit gaat ten koste van vitale lichaamsfuncties en met risico’s op verstoringen in het lichaam, en na verloop van tijd mogelijk ziekte. 

Brandstof en stofwisseling

Onvolwaardige voeding kan de stofwisseling behoorlijk verstoren. Als een auto de verkeerde brandstof krijgt, zijn de problemen vaak snel merkbaar. Gelukkig gaat dit proces in het menselijk lichaam niet zo snel. Dit komt omdat we een zelfherstellend vermogen bezitten. Het lichaam probeert altijd eerst zijn eigen foutjes op te lossen. De stofwisseling is een uniek en complex systeem waarin veel kleine radertjes elkaar nodig hebben om goed te kunnen functioneren. Je lichaam moet zich echter tijdig kunnen ontgiften. Hierin staat de lever centraal. Wanneer de lever overbelast is, worden er gifstoffen gestapeld in vetcellen. Dit proces bouwt zich langzaam op en daarom worden de signalen vaak niet tijdig herkend. Staat de lever te lang onder druk, dan ontstaat er toename van deze vaak toxische afvalstoffen in het lichaam en neemt het risico op ziek worden toe. Toxines die niet vlot weg kunnen, slaan zich op in vet- en bindweefsel.

Geleidelijke verschuivingen 

Als de natuurlijke weg van gezonde ontgifting in de cellen mislukt, worden toxines buiten de lichaamscellen geschoven. De ruimte tussen de lichaamscellen - de extracellulair ruimte - is misschien wel de belangrijkste ruimte van ons lichaam omdat hier alle regelsystemen van de stofwisseling plaatsvinden, zoals lichaamstemperatuur, vochtregulatie, celademhaling, doorbloeding, het zuur-base evenwicht, en de stofwisseling van voedingstoffen. Als de extracellulaire omgeving chronisch verstoord is, kan er een ontstekingsfase ontstaan. Een gezond immuunsysteem kan dit zelf oplossen, maar het moet wel tijdig worden gestopt om verdere verschuivingen in het metabolisme (stofwisseling) te voorkomen. En als de belasting te groot wordt, dan kan deze ontsteking chronisch worden (laaggradige of stille ontsteking).

Ook kunnen bijvoorbeeld enzymen in het lichaam worden geremd of geblokkeerd. Enzymen zijn belangrijke hoogwaardige proteïnen (eiwitten) die ervoor zorgen dat voedsel zo wordt omgevormd dat het kan worden opgenomen in de cellen. Lukt dit niet goed, dan komt de boel nog meer onder druk te staan. En zo kan het balletje (vaak ongemerkt) de verkeerde kant op rollen. Als het afweersysteem niet meer in staat is zijn werk te doen, ontstaat er celschade (ROS) en uiteindelijk celdood (apoptose). Op termijn geeft dit weefselverlies en degeneratie van lichaamscellen. 

Is niet ziek dus gezond?

Vage klachten of een sluimerend (ziekte)proces kunnen zo steeds verder verschuiven, van de ene naar de opvolgende fase. Totdat de disbalans zo groot is, dat de ziekte zich daadwerkelijk laat zien. Ook ontstaat er een netwerk van samenwerking in je lichaam tussen de organen onderling en je organen en de hersenen. En zo kunnen klachten op de ene plek, bijvoorbeeld in de darmen, een consequentie hebben voor ziektes die op een andere plek kunnen ontstaan, zoals de hersenaandoening Parkinson. Dus op de vraag ‘als je niet ziek bent, ben je dan gezond?’ kunnen we eigenlijk alleen maar zeggen dat we het niet zeker weten en dat we geen garanties hebben. Wat we wel zeker weten, is dat het helpt om goed voor jezelf zorgen en je afweersysteem niet te veel en te lang onder druk te zetten.

Preventie voorop

Preventie en goede zelfzorg helpen je gezondheid en beschermen je zwakke schakels zo goed mogelijk. Met gezonde, pure en eerlijke voeding, met aanvullende ondersteunende suppletie en met een gezonde leefstijl vol dynamische beweging. Het motto van 3Care is dan ook niet voor niets: “doe zo goed mogelijk je best, dan doet hopelijk je afweersysteem de rest”. 

Meer informatie 

Het 3Care Voeding- en Leefstijlprogramma speelt een belangrijke rol in preventie. Onze specialisten kunnen je er alles over vertellen. Heb je vragen? Benader ons gerust.

Bronnen

• De ziekte van Parkinson: brain-first versus body first
• Minder ontstekingen door gezonde voeding
• Voedingswetenschap en geneeskunde moeten veel meer samenwerken

Deel deze blog via..